Dünya Sağlık Örgütü (WHO) COVID-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin gerçek sayısını hesaplamak için geliştirdiği yeni bir yöntemle, tüm dünyada yaklaşık 15 milyon kişinin ölümüne sebep olduğunu duyurdu. Bu sayı normal şartlar altında iki yılda beklenen ölüm sayısından yüzde 13 daha fazla.
Dünya genelinde bildirilen resmi COVID-19 ölümleri 5.4 milyon olmuştu.
WHO’nun “alanında en yetkin” nüfus bilimci, epidemiyolog, veri bilimci, sosyal bilimci ve istatistikçilerle çalışarak yaptığı hesaplamaya göre Türkiye’de COVID-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin gerçek sayısı 264 bin oldu.
Sağlık Bakanlığı’nın sitesinde yer alan 25 Mart tarihli son haftalık COVID-19 tablosunda toplam COVID-19 ölümleri 97 bin 666 olarak gösterilmişti.
WHO’nun hesaplaması, gerçek rakamların resmi verilerin 2.7 katı olduğunu gösteriyor.
Pandemi boyunca bazı kişilerin test yaptırmadan ölmesi veya pozitif olmasına rağmen testlerinin negatif çıkması gibi durumlar nedeniyle gerçek ölüm sayılarının resmi sayılardan çok daha yüksek olduğu uzmanlar tarafından söyleniyordu.
Ülkelerin yayınladığı ölüm istatistiklerine bakılarak, 2020 ve 2021 boyunca normalin üstünde gerçekleşen ölüm olup olmadığı hesaplanıyor, bunların COVID-19 ile ilişkisi kurulmaya çalışıyordu.
Fakat Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran 2021’de yayınlaması gereken ölüm istatistiklerini “çalışmaların devam ettiği” gerekçesiyle hâlâ yayınlamamış olması, bu çabayı zorlaştırıyordu.
Dünya Sağlık Örgütü, Türkiye gibi veri açıklamayan çok az ülke olduğunu belirtti ve ulusal çapta veri edinemedikleri için yerel yönetimlerden veriler alarak hesaplama yaptıklarını açıkladı.
WHO’ya göre Hindistan’da 4.7 milyon ölüm gerçekleşti. Hindistan’ın bildirdiği rakamların 10 katı olan bu miktar, tüm dünyadaki ölümlerin neredeyse üçte biri.
Hindistan hükümeti ise bu verilerin doğruluğunu sorguluyor ve çalışmanın metodolojisiyle ilgili şüpheleri olduğunu söylüyor.
Ancak diğer araştırmalar da ülkedeki gerçek ölümlerle ilgili benzer sonuçlara ulaşmıştı.
WHO, pandemi öncesindeki ölüm oranlarına bakarak COVID’in aynı bölgelerde normal şartlar altında olması beklenen ölüm sayısından ne kadar daha fazla insanın ölümüne yol açtığını hesaplıyor ve bunu ek ölüm olarak adlandırıyor.
Doğrudan COVID kaynaklı olmayan, ancak koronavirusun tetiklemesiyle gerçekleşen ya da ihtiyaç olunan bakıma ulaşamamaktan kaynaklanan ölümler de bu hesaba katılıyor. Ayrıca bazı bölgelerdeki zayıf kayıt sistemleri ve kriz başladığında çok az sayıda test yapılması da göz önüne alınıyor.
Ancak WHO, bildirilen 5.4 milyon COVID kaynaklı ölüme ek olarak hesaplanan 9.5 milyon kişinin doğrudan koronavirus kaynaklı olarak hayatını kaybettiğini belirtiyor.
