Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği
Erişkin Bağışıklaması Çalışma Grubu (KLİMİK-EBÇG) Bilgi Notu
Grip olgularının ve gribe benzer hastalıkların artış gösterdiği bugünlerde Erişkin Bağışıklaması Çalışma Grubumuz grip ilaçlarıyla ilgili halka yönelik bir bilgi notu hazırladı.
Grip ilaçları nelerdir?
Grip ilaçları grip (influenza) virusuna ve onun alt tiplerine karşı etkili antiviral ilaçlardır. Yalnızca influenza virusuna etkilidirler. Ülkemizde bulunan ilaç “oseltamivir”dir. Oseltamivir içeren şurup ve kapsül formları farklı ticari isimlerle satılmaktadır.
Grip ilaçlarını kimler ne zaman kullanmalı?
İnfluenza (grip) olduğunuzu düşünüyorsanız ve doktorunuz öneriyorsa kullanabilirsiniz.
Grip ilaçlarının grip geçirmekte olan herkese uygulanması gerekmez. Uluslararası bilimsel kurumlar grip ilaçlarının, toplumda grip virusunun dolaşmaya başladığı, gripli hasta sayısının arttığı koşullarda aşağıdaki kişilere başlanmasını önermektedir:
- Grip veya gribe bağlı zatürre (pnömoni) vb. bir komplikasyon nedeniyle hastaneye yatırılması gereken herkese
- Grip geçirmesi sağlık açısından ciddi riskli olan kişilere; 2 yaş altı ve 65 yaş üzeri kişiler, kanser, kalp-akciğer, böbrek hastaları, diyabet, kanser ilaçları alanlar, kortizon gibi bağışıklık baskılayıcı ilaçlar kullananlar
- Gebe ve lohusalara (doğum sonrası ilk 15 gün içinde olanlar)
- Gribi şiddetli / ağır geçirmekte olanlara
İlaç bu durumlarda test sonucu bekletilmeden hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasından sonraki ilk 48 saat içinde başlatılabilir. Test negatif gelirse kesilir. İlk 48 saat içinde başlanan antiviral tedavinin hastalık şiddetini azaltması, hastalık süresini kısaltması, ölümleri engellemesi beklenir.
Grip ilaçları hangi dozda kullanılır?
Ülkemizde bulunan oseltamivir’in kullanım dozu günde iki sefer 75mg olup 5 gün kullanılması önerilir. Pnömoni gibi komplikasyonlar var ise 7-10 gün gibi uzun süreler de kullanılabilir.
Gripten korunmak için grip ilacı kullanılabilir mi?
Grip ilaçlarının çok özel durumlarda koruyucu olarak kullanılması söz konusu olabilir. Yukarıda gribi şiddetli geçirme riski yüksek olarak belirtilen kişilere, yakın çevrelerinde grip geçirmekte olan birisinin olması durumunda doktor önerisiyle koruyucu tedavi başlanabilir. Oseltamivir koruyucu/önleyici olarak kullanılıyorsa; 7 gün ve günde 1 kez 75mg olarak verilir.
Grip ilaçlarının yan etkileri nelerdir?
En sık bulantı, kusma, baş dönmesi, bazen de sinir sistemiyle ilgili (nöropsikiyatrik) yan etkiler yapmaktadır.
Grip tedavisinde antiviral ilaç dışında ne kullanmalıyım?
Grip tedavisinde ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. En iyi, en az zararlı ateş düşürücü parasetamol grubu ilaçlardır. Günde 3-4 kez düzenli aralıklarla kullanılması önerilir. Bu ilaçlar 72-96 saat kullanılabilir.
Grip tedavisinde antibiyotik de kullanmalı mıyım?
Antibiyotikler kesinlikle etkisiz, hatta zararlıdır. Çok nadiren gribe bakteriyel bir infeksiyon eklenir. Antibiyotikler ancak bu durumda ve doktor önerisiyle kullanılmalıdır.