KLİNİK MİKROBİYOLOJİ VE İNFEKSİYON HASTALIKLARI DERNEĞİ AÇIKLAMASI

 

26 Eylül 2003

 

HIV, ya cinsel temas yoluyla, ya HIV-pozitif kan ve kan ürünleriyle ya da HIV-pozitif anneden bebeğine geçerek bulaşır.

 

Korunmasız cinsel ilişkiyle bulaşma riski tek temasla %0.01-%1 arasındadır. Cinsel temasla bulaşmada homoseksüel ilişkide risk en yüksektir (%0.01-%3 arasında). Heteroseksüel ilişkide HIV pozitif erkekten kadına bulaşma riski, kadından erkeğe bulaşmaya göre 20 kat daha fazladır.

 

Kan ve kan ürünleriyle bulaşma diğer bir geçiş yoludur. Günümüzde erken dönemde antikorları yakalayan (ilk 3 hafta içinde) son kuşak ELISA kitleri ile transfüzyonla ilişkili bulaşmalar azalmıştır. Antikorla birlikte antijen arama sistemleri kombine edilirse transfüzyonlarla olan bulaşma riski çok büyük oranda azalır (antijen ve antikor bakılan kanlarla bulaşma :1/2 000 000).

 

Ortak şırınga kullanan HIV-pozitif damar içi uyuşturucu ilaç bağımlıları günümüzde HIV bulaşması açısından yüksek risk altındadır. Bir tek injeksiyonla bulaşma riski %0.5-%1’dir.

 

Normalde HIV-pozitif bir kişiden kan alırken bulaşmış iğnenin başka birinin eline batmasıyla bulaşma riski %0.3’tür. Benzeri bir durumda hepatit B bulaşma riski %30, hepatit C bulaşma riski ise %3’tür.

 

Mukoza yüzeylerinden ve sağlam olmayan deriden bulaşma ile risk %0.09 olup, sağlam deriden bulaşma riski yoktur. Anneden çocuğa bulaşma, rahim içinde (nadir), doğum anında ve emzirme döneminde olmaktadır ve bu yolla bulaşma oranı %15-%40’tır.

 

Yukarıda değişik yollarla bulaşma oranlarıyla ilişkili rakamlar ortalama değerlerdir. Bulaşma viral yükle doğrudan ilişkilidir. Doğal olarak viral yükü yüksek olan kişilerin bulaştırma riski daha yüksektir. Bulaşmada risk altındaki konağın durumu da önemlidir. Ülseratif veya inflamatuar bir zührevi hastalığı olanlar, yaralanma, adet dönemi, sünnetsiz olma da riski artıran durumlardır.

 

Sivrisinek gibi böcekler ile bulaşma olmadığı kabul edilmektedir.

 

HIV-pozitif hastaya günlük sosyal temaslar ile HIV bulaşmaz. Aynı mekanı paylaşmak, aynı masada yemek yemek vb. gibi günlük aktivitelerle HIV bulaşmaz. Evde, okulda ve işte, yakın sosyal temaslarla HIV bulaşma riski yoktur.

 

Çevre yüzeylerle temas sonucu HIV bulaşmış bir olgu şimdiye dek saptanmamıştır.

 

HIV bulaşması hakkında yukarıda sunulan bilgiler dikkate alındığında İzmir’deki öğrencinin okula devam etmesinde tıbbi açıdan hiçbir sakınca yoktur. Aksi halde çok daha bulaşıcı olan hepatit B veya hepatit C taşıyıcısı olan kişiler için de benzer sosyal riskler gündeme gelebilirdi. Veliler ve toplumun diğer bireyleri kitle iletişim araçları da kullanılarak eğitilmelidir.

 

Derneğimiz bu konuda danışmanlık hizmeti vermeye hazırdır.

 

KLİMİK DERNEĞİ YÖNETİM KURULU