27 Temmuz 2024
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek-Yavuz, Avrupa’da 2023’te 25 bin olan boğmaca vaka sayısının bu yılın sadece ilk üç ayında 32 bine yükseldiğini vurguladı. Türkiye’de de boğmacada büyük bir artış olduğuna dair sahadan bilgiler geldiğini anlatan Prof. Dr. Yavuz, özellikle 0-6 ay bebeklerde ölüm riski yüksek olan ve hastalıktan bebekleri koruyabilmek için, gebeliğin son üç ayında anne adayına ve bebekle evde yaşayan 14 yaş üstü erişkinlere hatırlatma dozunun yapılması gerektiğini kaydetti. Prof. Dr. Yavuz, on yıllardır güvenle kullanılan boğmaca aşısının çocukluk çağı aşı takviminde de yer aldığını, gebeler için de yıllardır güvenle kullanıldığını belirterek özellikle kadın doğum uzmanlarının da bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Yavuz, COVID-19’un da 4 yıl geçmesine rağmen hala mevsimsel özellik göstermediğini, şu anda da yeni bir pikle karşı karşıya olunduğunu ve yüksek risk grubundakilerin halen korunması gerektiğini kaydetti.
Kızamıktan sonra boğmaca vakalarında da büyük bir artış yaşandığına dikkat çeken Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek-Yavuz, Avrupa’da 2023’te 25 bin olan boğmaca vaka sayısının, bu yılın sadece ilk 3 ayında 32 bine yükseldiğini vurguladı. Prof. Dr. Yavuz, Temmuz ayının başında açıklanan rakamlara göre İngiltere’de 8 bebek, Fransa’da ise 3’ü yetişkin, 14’ü 5 yaş altı çocuk olmak üzere, 17 kişinin ölümüne yol açan hastalıkla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. ABD’de CDC’nin verilerine göre 2024’ün Haziran ayında bildirilen vaka sayısı, bir yıl önceye göre 3 kat daha fazla. Türkiye’de de boğmacada büyük bir artış olduğuna dair sahadan bilgiler geldiğini anlatan Prof. Dr. Yavuz, özellikle 0-6 ay bebeklerde ölüm riski yüksek olan hastalıktan bebekleri koruyabilmek için, gebeliğin son 3 ayında olan anne adaylarına ve bebekle evde yaşayan 14 yaş üstü kardeşlerle bebeğe bakım veren erişkinlere, bir doz hatırlatma aşısı yapılması gerektiğini kaydetti.
“ON YILLARDIR GÜVENLE KULLANILAN BİR AŞISI VAR”
Prof. Dr. Yavuz, on yıllardır güvenle kullanılan boğmaca aşısının çocukluk çağı aşı takviminde de yer aldığını, gebeler için de yıllardır güvenle kullanıldığını belirterek özellikle kadın doğum uzmanlarının da bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Yavuz, COVID-19’un da dört yıl geçmesine rağmen hala mevsimsel özellik göstermediğini, şu anda da yeni bir pikle karşı karşıya olduğumuzu ve yüksek risk grubundakilerin halen korunması gerektiğini kaydetti. Pandemiyle birlikte çocukluk çağı aşılamalarındaki aksaklıklar ve bazı infeksiyonların pandemi önlemleri boyunca geçirilmemiş olması nedeniyle birçok infeksiyon hastalığının arttığını belirten Prof. Dr. Yavuz, “Daha önce üst solunum yolu infeksiyonlarında bunu gördük. Ardından kızamık Türkiye’de büyük bir artış gösterdi. Şimdi, boğmaca da bunlardan biri oldu. 2023 yılından itibaren bizim de içinde bulunduğumuz DSÖ Avrupa bölgesinde çok ciddi bir artış var” dedi.
Boğmacayla ilgili en büyük sıkıntının özellikle 1 yaş altı bebeklerde ölümcül olması olduğunu belirten Prof. Dr. Yavuz, “Boğmacaya bağlı küçük çocuklarda ölümler bildirildi. İngiltere’de Fransa’da 10’un üzerinde bebek ölümü oldu. Türkiye’de de meslektaşlarımızdan duyduğumuz, boğmaca ile ilişkili ciddi hastane ve yoğun bakım yatışlarının olduğu yönünde. Ölümlerin de olduğunu duyduk açıkçası. Ama bununla ilgili net bir veri elimizde yok maalesef. Aynı Avrupa’da olduğu gibi aylık olarak verilerin dağılımını görmek, en büyük temennimiz. Çünkü bu tarz bulaşıcı hastalıkların sürveyans dediğimiz takibini yaparak sıklığını bilirsek, alacağınız önlemleri de çok daha iyi bir şekilde uygulayabiliriz” diye konuştu.
ERİŞKİNLİKTEKİ TEHLİKE, BULAŞTIRICILIK
Erişkin ya da ergenlik çağlarında da insanların boğmaca olabildiğini ve büyük çoğunluğun hiçbir semptom dahi göstermeden hastalığı atlatabildiğini belirten Prof. Dr. Yavuz, yeni doğan bebekler açısından riskin yüksek olduğunu ekleyerek şu bilgileri verdi: “Bir grup hiçbir semptom geçirmiyor ama bulaştırabiliyor. Bir grup uzun süreli öksürüyor, çok ciddi bir sağlık sorunu yaşamıyor. Ama uzun süreli bulaştırabiliyorlar. Küçük bebeklere bulaşınca sorun ortaya çıkıyor. Çünkü yüzde 1 gibi bir ölüm riski var. Özellikle bu bebekleri korumak için belli önlemlerin alınması gerekiyor. Boğmaca aşısı normalde bizim çocukluk çağı aşı takviminde var. 5 doz şeklinde 2 yaşa kadar yapılıyor. Ama 0-6 aylık bebekler henüz aşılanmamış oluyor. Onların korunmasının tek yolu da annelerinin aşılanmasından geçiyor. Bu nedenle de şu anda her gebelikte gebelere yaptığımız tetanos aşısıyla birlikte boğmaca hatırlatma dozunu da yapmamız gerekiyor. Bununla ilgili ciddi kampanyalara ihtiyaç var. Sadece anne değil, evde bebeğe bakan erişkinlerin hepsinin birer doz olması tavsiye ediliyor. 12 yaş sonrası kardeşler varsa onlara da. Semptom yapmadan da boğmaca infeksiyonunu geçirebiliyorlar çünkü aşı bağışıklığı 14 yaş sonrası bitiyor.”