Şifremi Unuttum

Güncellenmiş Tıbbi Laboratuvar Yönetmeliği Hakkında KLİMİK Görüşü


TÜRK KLİNİK MİKROBİYOLOJİ VE İNFEKSİYON HASTALIKLARI DERNEĞİ’NDEN DUYURU

İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji (İHKM), hem klinik hem de laboratuvarı bütünleşik bir şekilde içeren bir uzmanlık alanıdır. Bu özelliği sayesinde laboratuvar bilgisine sahip klinisyenlerin yetişmesini sağlayarak, hastaların testlerinin hızla yapılıp,  tanısının erkenden konulup, tedavisinin en uygun şekilde başlanmasında, mortalite ve tüm morbiditeler dahil hasta sonlanımlarının iyileştirilmesinde ve sadece gereken ve uygun testlerin yapılmasını sağlayarak akılcı ve maliyet etkin bir mikrobiyoloji laboratuvarı kullanımının sağlanmasında fark yaratmaktadır.

Ülkemizde  İHKM uzmanlık alanı en başından itibaren bir bütün olarak doğmuş, bu tarihsel bütünleşik yapısını koruyarak bugünlere gelmiş ve bu şekilde birçok infeksiyon hastalığının kontrol altına alınmasında çok önemli başarılara imza atmıştır.  Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren günümüze kadar bütünleşik bir eğitimle yetişen İHKM uzmanlarının, ülkemizde uzmanlık eğitimi konusunda en yetkili kuruluş olan Tıpta Uzmanlık Kurulu (TUK) tarafından belirlenmiş güncel çekirdek eğitim müfredatında da hem klinik hem de laboratuvar eğitimi yer almaktadır. Halen geçerli olan TUK İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Çekirdek Eğitim Müfredatında da açıkça “İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı unvanı bulunan kişiler özel ve kamuda bir kliniğin ve laboratuvarın yönetimi dâhil alanıyla ilgili görevleri yapar” denmektedir. (10.11.2021’den itibaren geçerli olan  TUKMOS, ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ ÇEKİRDEK MÜFREDATI, v.2.4.1). İlgili Doçentlik Bilim Alanı da ÜAK’ın görüşü üzerine YÖK tarafından “İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji” olarak belirlenmiştir.

Mevcut tüm mevzuatta açıkça görülmesine rağmen, tüm üyelerimizin yakından bildiği gibi, dönem dönem çeşitli grupların, toplum sağlığı yararına olmayan amaçlarla, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanlarının mikrobiyoloji laboratuvarlarında çalışma, bu laboratuvarları yönetme haklarına karşı tehditler içeren girişimleri olabilmektedir. Yine tüm üyelerimizin yakından bildiği gibi, daha önce de alanımızın bütünleşik yapısına yönelik saldırılara karşı, derneğimizin yoğun çabalarıyla önemli bir hukuk mücadelesi verilmiş ve “TABABET VE ŞUABATI SAN’ATLARININ TARZI İCRASINA DAİR KANUN”da da uzmanlık alanımızın adı  “İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji”  olarak yer almıştır. Aynı kanunda, daha önce hak kaybına uğrayan ve “İnfeksiyon Hastalıkları” adıyla uzmanlık belgesi alanların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hakları iade edilerek uzmanlık belgeleri “İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji” olarak değiştirilmiştir.

Son zamanlarda hangi saiklerle ve kimler tarafından yürütüldüğünü anlayamadığımız bir faaliyet yine gündemde olup, kelimeler üzerinde oynanarak mevcut mevzuattan doğan alanımızla ilgili laboratuvar yönetme hakkımızın sorgulanmaya çalışıldığını üzülerek gözlemlemekteyiz. Bu faaliyetlerin sonucunda 4 Haziran 2024  tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Tıbbi Laboratuvar Yönetmeliği’ne “6/4/2011 tarihinden sonra infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı olanların, 1219 sayılı Kanun kapsamında tıbbi mikrobiyoloji uzmanı yetkisi kullanabilmeleri ve tıbbi laboratuvar birim sorumlusu olarak çalışabilmeleri için tıbbi mikrobiyoloji alanında eğitimlerini tamamlamaları gerekir” ifadesi eklenmiştir (Madde 15 Bent 16). Bu madde alanımızla ilgili mevcut mevzuattan doğan haklarımız açısından bir tehdit oluşturmaktadır.  Aynı yönetmelikte “Tıbbi laboratuvar” terimi, “İnsanlarda sağlığın değerlendirilmesi, hastalıkların önlenmesi, tanısı, tedavi sürecinin izlenmesi ve prognoz öngörüsü amacı ile biyolojik materyallerin incelendiği, sonuçların raporlandığı, gerektiğinde yorumlandığı ve ileri incelemeler için önerileri de içeren hizmetlerin sunulduğu laboratuvar” olarak tanımlanmaktadır (TLY m.4/1t). Bu nitelemelerin hepsi TUK’un ilan ettiği yürürlükteki İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı (v.2.4.1)’nda söz edilen laboratuvar uygulamalarıyla örtüşmektedir. Dolayısıyla İHKM uzmanları,  şu an ülkemizde alanımızda bulunan laboratuvarları,  ismi ne olursa olsun (Mikrobiyoloji Laboratuvarı, Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı, Medikal Mikrobiyoloji Laboratuvarı , vb)  yönetebilecek yetki ve yetkinliğe sahiptir.

Derneğimiz tarafından üyelerimizin haklarına tehdit oluşturabilecek bu yönetmelik maddesi için, Danıştay’da yürütmenin durdurulması amacıyla dava süreci başlatılmıştır. Bu süreçte hak kaybı yaşayan üyelerimizin de mevcut yönetmelikteki ilgili maddenin yürütmesinin durdurulması ve ardından iptali için bireysel dava açmaları da yararlı olacaktır. Bu tür davaların esas olarak Danıştay’a açılması gerekmekle birlikte, idare mahkemeleri de kararların daha çabuk çıkabilmesi nedeniyle tercih edilebilir. Bireysel dava açmayı planlayan üyelerimize Derneğimizin bu konuyla ilgili görevlendirdiği avukatımız yardımcı olabilecektir.

Üyelerimize saygıyla duyurulur.