12 Aralık 2021
Yeni tip koronavirusu karşı Dr. Özlem Türeci ile birlikte, etkili bir aşı geliştiren Alman BioNTech firmasının CEO’su Prof. Dr. Uğur Şahin, Der Spiegel gazetesine çarpıcı açıklamalarda bulundu. Dünyayı endişelendiren Omikron varyantına ilişkin konuşan Şahin, güçlendirici aşının ikinci dozdan üç ay sonra yapılmasını önerdi. Bilim insanı, ayrıca, yeni varyantlara karşı uyarlanan bir aşı üzerinde çalıştıklarını açıkladı. İşte Prof. Dr. Uğur Şahin’in Omikron ve yeni aşıya dair tüm açıklamaları…
DER SPIEGEL: Sayın Şahin, kolay kolay panik yapmıyorsunuz. Ancak yeni Omikron varyantı hakkındaki verileri ilk gördüğünüzde endişelendiniz mi?
Uğur Şahin: Endişelendim. Bu beklenmedik bir gelişme ve biz de ilk önce bu keşfedilmemiş durumla yüzleşmek zorunda kaldık. Birkaç gün boyunca, neyle uğraştığımız bile belli değildi. Bağışıklık sisteminden kaçabilen bir kaçış varyantı olup olmadığını bilmiyorduk. Neyse ki, prensipte aşılarla kontrol edilebilen sadece kısmi bir kaçış varyantı olduğu ortaya çıktı.
DER SPIEGEL: Yani, kendinize makul ölçüde güveniyor musunuz?
Uğur Şahin: Evet, geçtiğimiz haftalarda yeniden çalışmaya başladık ve gruplarlar oluşturduk. Hala pek çok bilinmeyen var, ancak cevapları bulmak ve ilerlemek için bir planımız var. Bu bahardan beri yeni varyantlar için hazırlanıyoruz.
DER SPIEGEL: Çarşamba günü, BioNTech aşısının Omikron’a karşı ne kadar iyi çalıştığına dair bir ön çalışmanın sonuçlarını yayınladınız. En az üç doz aşı olan kişilerin Omikron’a karşı iyi bir şekilde korunacağı ortaya çıktı . Buna şaşırdınız mı?
Uğur Şahin: Beş altı senaryo geliştirmiştik. Bu ön sonuç, bu durumda mümkün olan en iyi sonuçtur. Ön verilere göre, üç doz corona virüsü önemli ölçüde nötralize ediyor. Daha fazla veri, korumanın ne kadar güçlü olduğunu ve ne kadar sürdüğünü gösterecektir.
DER SPIEGEL: Diğer çalışmalar daha az iyimser. Örneğin Frankfurt merkezli virolog Sandra Ciesek, analizinde BioNTech çalışmasına göre önemli ölçüde daha düşük bir bağışıklık tepkisi buldu. Peki bunun nedeni nedir?
Uğur Şahin: Farklar o kadar büyük değil. Yaklaşımımız ve veri setlerimiz biraz farklıydı. Ciesek Hanım da dahil olmak üzere birçok araştırmacı ile yakın temas halindeyiz. Önümüzdeki birkaç hafta içinde, tüm veriler bir araya gelerek tam bir resim oluşturacak.
DER SPIEGEL: Herkes aynı şeyden mi bahsediyor? Kamuoyu tartışmasında, enfeksiyon ve ciddi hastalığa yakalanma ihtimali sık sık karıştırılıyor.
Uğur Şahin: Laboratuvarda yaptığımız ilk şey, antikorların virüslerin hücrelere alınmasını nasıl engellediğine bakmak. Bunu özellikle iyi yaparlarsa, enfeksiyonu ve dolayısıyla herhangi bir derecede hastalığı önleyeceklerdir. Baktığımız ikinci bileşen ise bağışıklık sisteminin T hücreleri aracılığıyla hafıza işlevidir. Antikorların yokluğunda bile, aşılama ile oluşturulan iyi bir hafıza, T hücrelerinin enfeksiyondan sonra virüsle başarılı bir şekilde savaşmasına yol açacaktır. Omikron durumunda, T hücrelerinin büyük ölçüde etkili olması gerektiğine inanıyoruz. Ve böylece ciddi hastalıklara karşı iyi bir koruma sağlanacaktır.. En azından geçici olarak.
DER SPIEGEL: İkinci aşıdan kaç ay sonra güçlendirici üçüncü doz uygulanmalıdır? Uzun süre altı ay sonrasına kadar verilmemesi gerektiği söylendi. İki dozun belirli bir süre sonra, Delta’ya karşı bile etkinliğini kaybettiği göz önüne alındığında, bu biraz geç görünüyor.
Uğur Şahin: Durum değişti. Omikron ile ilgili olarak, iki doz henüz yeterli koruma sağlamıyor. Omikron, göründüğü gibi yayılmaya devam ederse, yalnızca üç ay sonra bir güçlendirici önermek bilimsel olarak mantıklı olacaktır. Bu zaten İngiltere’de yapılıyor. Ancak bu kararı vermek bizim elimizde değil.
DER SPIEGEL: Sizi doğru anlayalım: Verilerinize göre, mevcut durumda, herkes ikinci aşıdan üç ay sonra tekrar aşı yaptırsa aşı en iyi koruma sağlanacak, öyle değil mi?
Uğur Şahin: Aynen.