12 Kasım 2024
Uluslararası bir araştırmaya göre Türkiye, prezervatif kullanımında 36 ülke arasında 20’nci sırada yer alıyor.
Dünyanın önde gelen prezervatif markalarından Durex’in 29 binden fazla insanla yaptığı araştırmaya Türkiye’den katılanların %46’sı, güvenilir bir partnerle prezervatif (kondom) kullanmanın gereksiz olduğunu söyledi. Bu oran küreselde %21.
Türkiye’de prezervatif kullandığını söyleyenlerin %58’i bu yöntemi gebelikten korunmak için seçtiğini ifade etti. Sadece %11’i cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için prezervatif tercih ettiğini aktardı.
Türkiye’de son yıllarda cinsel yolla bulaşan bazı hastalıklarda artış görülmesine rağmen prezervatif kullanımının düşük olması soru işaretlerini beraberinde getirdi. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre prezervatif, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın öncelikli yöntemlerinden biri.
Doktorlara göre tablo, Türkiye’de cinsel sağlığa bütüncül bir yaklaşım olmadığına işaret ediyor.
Bazı hastalıklar son yıllarda arttı
Türkiye’de cinsel yolla bulaşan hastalıklarda en dramatik artış frengi yani sifiliste görülüyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre sifilis vakaları beş yıl içinde iki katına çıktı. 2022 yılında 3533 sifilis hastası kaydedildi. Sifilis, genellikle cinsel yolla bulaşan bakteriyel bir infeksiyon hastalığı.
Cinsel yolla bulaşan ve başka bir bakteriyel enfeksiyon olan klamidya daha dalgalı bir seyir izliyor. En son 2022 yılında 31 klamidya vakası kaydedilmiş.
Bel soğukluğu olarak bilinen ve bakteriyel bir infeksiyon olan gonore de yıllar içinde artan ve azalan bir tablo ortaya koyuyor. 2021 yılında 57 kişide görülmüşken 2022 yılında vaka sayısı 133’e çıkmış.
Bağışıklık sistemini zayıflatan bir virus olan HIV ve bu virusun yol açtığı AIDS ise 2022 yılında 5710 kişide tespit edildi. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2023 yılında bu rakam 1728’e düştü.
HIV ve AIDS vakaları 2000’li yıllarda dünyada azalırken Türkiye’de artma eğilimindeydi.
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği HIV/AIDS Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Halis Akalın, yaptığı açıklamada verilerdeki düşüşü test yaptıranların sayısındaki düşüşle ilişkilendirdi.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de HIV ile yaşayan 39 bin kişi var. Ancak Akalın, bu sayıyı ikiyle çarptıklarını ifade ediyor, vakaların yarısının tanı almadığını düşünüyor. Koronavirus döneminde de test yaptıranların sayısının azaldığını vurguluyor.
Yine bakanlık verilerine göre tanı alanların %80’i erkek ve vakalar en fazla sırasıyla 25-29 ve 30-34 yaş gruplarında görülüyor.