24 Mayıs 2024
Araştırmalar, temiz suya ve sanitasyon hizmetlerine erişimin iyileştirilmesi, infeksiyon kontrolü ve çocukluk çağı aşıları sayesinde her yıl ilaca dirençli süper bakterilerle bağlantılı 750 bin ölümün önlenebileceğini öne sürüyor.
Uygunsuz ve aşırı antibiyotik kullanımı gibi faktörlerden ileri gelen antimikrobiyal direnci (AMD), ilaca dirençli süper bakterilerin evrimiyle birlikte modern tıbbın gelecekte başarısız olması olasılığını artıran büyük bir küresel sorundur.
Uzmanlar, dünyanın AMD konusunda harekete geçmeye öncelik vermemesi halinde ölüm sayısında istikrarlı bir artış olacağı ve en büyük risk altındakilerin bebekler, yaşlılar, kronik hastalıkları olanlar veya cerrahi müdahaleye ihtiyacı olan kişiler olacağı konusunda uyardı.
ABD’deki Princeton Üniversitesi’nden Prof. Ramanan Laxminarayan, “HIV, sıtma ve tüberkülozun toplamından daha fazla insanın ölümüne yol açıyor” dedi ve AMD ile mücadelenin, yenidoğanların hayatta kalması ve sağlıklı yaşlanma hedeflerine ulaşmak için çok önemli olduğunu ekledi.
Uzmanlar ayrıca, bir zamanlar önemsiz olan infeksiyonların ölümcül olabileceği ve sezaryenden kanser tedavilerine ve organ nakillerine kadar modern tıpta yer alan çok önemli prosedürlerin gerçekleştirilemeyecek kadar riskli hale gelebileceği bir senaryo konusunda da uyardı.
2019 verilerine göre, doğrudan ilaca direncin neden olduğu 1.27 milyon ölüm de dahil olmak üzere tahmini 4.95 milyon ölüm bakteriyel AMD ile ilişkilendirildi.
Uzmanlar, düşük ve orta gelirli ülkelerin AMD’den orantısız bir şekilde etkilendiği konusunda da uyardı.
Lancet dergisinde yayımlanan çalışmada Laxminarayan ve ekibi tarafından oluşturulan modeller, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki AMR ile ilişkili ölümlerin üç temel adımla %18 oranında (yılda yaklaşık 750 000) azaltılabileceğini öne sürdü.
Ekip, dünya çapında temiz suya erişim, iyileştirilmiş sanitasyon ve hijyen sayesinde tahminen 247 800 ölümün önlenebileceğini, sağlık hizmetlerinde infeksiyonların daha iyi önlenmesi ve kontrolüyle de 337 000 ölümün önlenebileceğini öne sürüyor.
Ayrıca, çocukluk çağı aşıları sayesinde 181 500 ölümün önlenebileceği belirtiliyor. Bu sonuçlar sadece mevcut ilaçlara dirençli infeksiyonları önlemekle değil, aynı zamanda uygunsuz antibiyotik tüketimini azaltmakla mümkündür.