1 Mart 2024
Aşı sıkıntısı ve süregelen temizlik sorunları, dang virusuna karşı dünyanın halka açık ilk aşı kampanyasının başarısını tehdit ediyor.
Brezilya’da dang humması vakalarındaki büyük artış, sağlık yetkililerini tedirgin ediyor. 2024’ün ilk iki ayında ülkede bir milyondan fazla sivrisinek kaynaklı hastalık vakası kaydedildi. Bu dönem için bir rekordur ve Brezilya’da dang humması vakaları normalde Mart ve Mayıs ayları arasında zirve yapmaktadır.
İklim değişikliği ve hızlı kentsel büyüme gibi faktörler bu yıl en az 214 kişinin ölümüne yol açan artışı körüklüyor. Brezilya, krize yanıt olarak dang hummasına karşı halka açık aşı kampanyası başlatan ilk ülke oldu.
Bilim insanları, kampanyanın dang hummasına karşı mücadeleye önemli bir katkı olduğunu söylüyor. Ancak çabaların şu anki krizi çözmeye yetmeyecek kadar mütevazı olduğu konusunda uyarıyorlar. Brezilya Campo Grande’deki Mato Grosso do Sul Federal Üniversitesi’nden infeksiyon hastalıkları uzmanı Ana Lúcia de Oliveira “Çok az kişiye aşı yapılıyor. Oranlar üzerinde etki yaratmak için toplu aşılama yapmamız gerekecek” diyor. Araştırmacılar temel temizlik sorunları çözülmediği sürece yaygın aşılamanın bile hastalığı alt edemeyeceğini belirtiyor.
Yükselişte olan bir hastalık
Dang humması, sıcak ve nemli koşullarda gelişen, yumurtalarını atılmış araba lastiklerden çiçek vazolarına kadar her şeyde bulunan durgun suya bırakan Aedes aegypti sivrisineğinin bulaştırdığı viral bir hastalıktır. Ateş ve vücut ağrılarına, ciddi vakalarda iç kanamaya ve ölüme neden olabilen hastalığın spesifik bir tedavisi bulunmamaktadır.
İklim değişikliği nedeniyle artan sıcaklıklar, hastalığın bir zamanlar A. aegypti için fazla soğuk olan Brezilya’nın en güney bölgesine yayılmasına katkıda bulundu. Brezilya’nın Rio de Janeiro kentindeki Oswaldo Cruz Vakfı’ndan epidemiyolog Bárbara Valente, 2023’ün ortasında başlayan ve en az Nisan ayına kadar sürmesi beklenen El Niño iklim olayının sıcaklığı ve yağışları artırarak hastalığın yükselişine katkıda bulunduğunu söylüyor.